(Nhiếp ảnh Hà Nội) Tôi tình cờ biết nhà báo, NSNA Thanh Hà trong một sự kiện văn hóa diễn ra tại tỉnh Bắc Kạn cách đây vài năm. Ấn tượng đầu tiên về một nhà báo nhiếp ảnh rất chuyên nghiệp, ấy là vừa thấy anh đang lom khom bấm máy ở khu vực sân khấu biểu diễn, thoắt cái, anh lại “biến” đi đâu mất rồi. Sang khu trưng bày đã thấy một Thanh Hà với cái ba lô to “tổ bố” sau lưng đang quét ống kính lia lịa qua các gian hàng trưng bày. Rồi thoắt cái, anh lại chui ra từ một quán caphê nào đó bảo: “Vừa gửi ảnh về cơ quan xong rồi, nhẹ cả người”…
Nhà báo, NSNA Thanh Hà
Là phóng viên Ban Ảnh của Thông Tấn xã Việt Nam, hội viên Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, Hội Nhiếp ảnh Nghệ thuật Hà Nội trong mấy chục năm làm nghề, bước chân của nhà báo, NSNA Thanh Hà đã chạm đến hàng ngàn bản làng của đồng bào các DTTS ở vùng cao. Anh có cả một kho ảnh đồ sộ, quý giá về phong cảnh, bản làng, con người, đặc trưng văn hóa của đồng bào 54 dân tộc Việt Nam.
Nét xưa – đạt Huy chương Bạc tại Cuộc thi ảnh nghệ thuật “Sắc màu các dân tộc Việt Nam” do Hội NSNA Việt Nam và Hội VHNT các dân tộc thiểu số Việt Nam phối hợp tổ chức năm 2014
Cấy lúa một vụ ở vùng cao Y Tý, huyện Bát Xát
Người Mông ở Sa Pa
Những năm tháng “bám” theo mảng Văn hóa – Du lịch và Dân tộc, Thanh Hà tác nghiệp ảnh ở các thể loại, môi trường khác nhau. Anh lăn lộn suốt đêmngày ở bản làng và tại những sự kiện văn hóa để tiếp xúc, học hỏi được nhiều kinh nghiệm từ đồng nghiệp và những người đi trước nhằm trang bị cho mình vốn kiến thức vững chắc trong tạo hình nhiếp ảnh báo chí, cũng như thông thạo về kỹ thuật máy ảnh.
Chiến sĩ đồn biên phòng 473 thăm hỏi vui Tết vói người dân bản Cò Hồng, Xã Chiềng Xuân, Mộc Châu, tỉnh Sơn La
Mùa vàng Mù Cang Chải
Với kinh nghiệm dày dặn mấy chục năm làm nghề và được ghi nhận bằng nhiều giải thưởng từ các cuộc thi ảnh nghệ thuật, ảnh báo chí của quốc gia và khu vực, nhà báo, NSNA Thanh Hà được lãnh đạo Ban Ảnh của Thông tấn xã Việt Nam giao cho nhiệm vụ đào tạo, hướng dẫn kỹ thuật nhiếp ảnh báo chí cho các phóng viên trẻ mới vào nghề. Với tư cách là giảng viên hướng dẫn sử dụng máy ảnh và chỉnh sửa hình ảnh bằng Photoshop, anh luôn nhiệt tình mang những kinh nghiệm tích lũy được trong nhiều năm để truyền đạt lại cho các học viên sử dụng máy ảnh hiệu quá nhất. Trong những năm qua, hàng trăm học viên tham gia lớp tập huấn do Trung tâm Bồi dưỡng nghiệp vụ thông tấn và các đơn vị báo chí khác mở đã được nhà báo, NSNA Thanh Hà hướng dẫn thành thạo chụp ảnh và truyền phát ảnh. Nhiều phóng viên trẻ khi về Thông tấn xã công tác mới chỉ biết “tập tọe” bấm máy, nhưng qua vài buổi hướng dẫn nghiệp vụ của “thầy” Thanh Hà, các bạn đã biết sử dụng máy ảnh thành thạo, bấm máy chuyên nghiệp, chụp được những bức ảnh đầy tính thời sự, đứng vững trên các trang đinh của tờ báo.
Phố cổ Hội An
Kể lại kỷ niệm làm “thầy” cho một cậu “học trò” tên là Tuấn Anh, công tác tại Báo Ninh Thuận, nhà báo, NSNA Thanh Hà nhớ lại chuyến đi Ninh Thuận để đưa tin về sự kiện Tết Katê của đồng bào Chăm năm 2012. Nhà báo Tuấn Anh tình cờ quen anh trong quá trình tác nghiệp và nhờ “thầy” hướng dẫn cho kinh nghiệm chụp ảnh sân khấu. Sau khi được “thầy” Thanh Hà hướng dẫn tận tình, chụp ảnh “lên tay”. Trong một lần tỉnh Ninh Thuận xảy ra trận lũ lịch sử, Tuấn Anh được cử đi tác nghiệp ngay trong đêm. Nửa đêm đứng trong mênh mông vùng “rốn lũ”, “trò” Tuấn Anh lại gọi điện về hỏi “thầy” Thanh Hà làm thế nào để chụp được những bức ảnh “đắt” nhất về hiện trạng lũ lụt. “Thầy” lại lọ mọ trở dậy ôm điện thoại hướng dẫn trò chọn điểm đứng tác nghiệp, chế độ máy, khoảnh khác bấm máy… Nhờ thế, Tuấn Anh đã chụp được loạt ảnh “độc”, mang tính thời sự về tình hình lũ lụt đăng trên báo Ninh Thuận, được Ban Biên tập biểu dương, khen ngợi.
Hải đăng, Mũi Kê Gà, tỉnh Bình Thuận
Đàn cứu tỉnh Ninh Thuận
Thiếu nữ Chăm
Nhà báo, NSNA Thanh Hà chia sẻ: “Các phóng viên trẻ khi mới vào nghề thường vấp phải những lỗi bố cục và cách lấy sáng khi tác nghiệp ảnh. Những bức ảnh bị lỗi bố cục như hình ảnh không có điểm nhấn, nhiều bức ảnh mang nét chung chung giống nhau, ánh sáng không đủ hoặc bị lóa sáng, ảnh bị mờ nhòe, không sắc nét, ảnh chết (không có hoạt động của con người)… Trong nhiếp ảnh, ngoài sáng tác nghệ thuật ra thì kỹ năng chụp sân khấu và thể thao là hai loại hình phức tạp nhất. Nếu chụp hình thể thao đòi hỏi phương tiện máy móc hiện đại, sự nhạy bén và khả năng chớp thời cơ của tay máy thì việc chụp hình sân khấu rất cần có nhiều kinh nghiệm. Với kinh nghiệm nhiêu năm chụp sân khấu, tôi khuyên các bạn phải có phương tiện tốt, nhất là máy ảnh số phải có độ nhậy ISO cao, ống khính Tele Zoom 70 – 200 mm độ mở f2.8 là tốt nhất, vì ít khi có điều kiện tiếp cận gần. Tuyệt đối không dùng đèn flash, phả đèn sẽ làm hỏng ý đồ sử dụng ánh sáng của đạo diễn”.
Người dân tộc Bru – Vân Kiều
Năm nay, nhà báo, NSNA Thanh Hà đã chạm ngưỡng tuổi 60 nhưng anh vẫn lăn lộn đi đến các bản làng vùng cao, vùng biên giới, hải đảo để ghi lại những khoảnh khắc hơi thở cuộc sống vào ống kính máy ảnh. Nhiều năm nay, nhà báo, NSNA Thanh Hà cũng là cộng tác viên tích cực của Báo Dân tộc và Phát triển.
Bài: Nhà báo Sông Lam
Ảnh: NSNA Thanh Hà