Khu vực hồ Thiền Quang rộng khoảng 5 hecta được đề xuất xây dựng 5 quảng trường, để phục vụ hoạt động cộng đồng, tăng tính kết nối cảnh quan.
Quận Hai Bà Trưng đang lấy ý kiến người dân về đồ án Thiết kế đô thị khu vực xung quanh hồ Thiền Quang, tỷ lệ 1/500. Khu đất nghiên cứu rộng 11,7 ha, nằm trên hai phường Nguyễn Du và Lê Đại Hành, phía bắc giáp đường Nguyễn Du, phía tây giáp phố Trần Bình Trọng, phía đông giáp phố Quang Trung và phía nam giáp phố Trần Nhân Tông.
Bốn quảng trường mang tên Xuân, Hạ, Thu, Đông được thiết kế gần bốn góc hồ. Quảng trường Xuân, Hạ nằm ở hai góc hồ phía đường Trần Nhân Tông sẽ là nơi diễn ra sự kiện, hoạt động chính với không gian mở để ngắm toàn cảnh hồ.
Quảng trường Trung tâm nằm ở phía đường Trần Nhân Tông, giáp công viên Thống Nhất, là khu văn hóa nghệ thuật đa năng, trung tâm buôn bán, giao thương hàng hóa và nơi dừng nghỉ cho du khách. Quảng trường này cũng kết nối với công viên Thống Nhất và các khu vực khác.
Ông Nguyễn Tiến Quang, Trưởng phòng Quản lý đô thị quận Hai Bà Trưng, cho hay hồ Thiền Quang có vị trí, cảnh quan đẹp, kết nối mặt hồ với công viên cây xanh và cạnh công viên Thống Nhất. Tại đây có cụm ba chùa Thiền Quang – Quang Hoa – Pháp Hoa, cụm tượng đài Công an nhân dân, cung Thanh niên tại khu bán đảo và phố đi bộ Trần Nhân Tông… Do đó, khu vực này cần có đồ án thiết kế đô thị riêng để phát huy vai trò, giá trị, điểm kết nối không gian.
Một góc quảng trường Trung tâm. Trước kia phần tường của công viên Thống Nhất được đập bỏ để tạo không gian mở, hiện là nơi trồng hoa tạo cảnh quan.
Trong đồ án, đơn vị tư vấn đề xuất thiết kế đô thị với 13 khu vực, trong đó có 5 quảng trường tạo điểm nhấn, làm đa dạng không gian cảnh quan quanh hồ Thiền Quang.
Quảng trường mùa Xuân nằm đối diện cổng công viên Thống Nhất. Tại đây đang có quầy dịch vụ nhỏ, xây kiên cố, lợp mái tôn nhưng quanh năm đóng cửa.
Tên gọi 4 quảng trường Xuân – Hạ – Thu – Đông được lý giải là do Hà Nội có khí hậu đặc trưng của miền Bắc với đủ bốn mùa nên tên các mùa được chọn đặt cho 4 quảng trường. Người dân và du khách đi trọn vòng hồ Thiền Quang sẽ được tận hưởng cảm giác của các mùa trong năm ở Thủ đô.
Quảng trường mùa Hạ (ngã tư phố Quang Trung – Trần Nhân Tông) nằm đối diện tượng đài Công an Nhân dân. Nơi đây hiện có nhiều người tập trung buôn bán đồ cũ, hoạt động như một chợ cóc mỗi sáng. Đơn vị thiết kế đưa ra phương án kết hợp quảng trường này với quảng trường mùa Xuân và khu vực xây dựng bậc thềm để tạo khoảng không gian mở ngắm toàn cảnh hồ. Đây sẽ là nơi tổ chức sự kiện chính của khu vực.
Trước lo ngại cải tạo khu vực hồ và quảng trường sẽ ảnh hưởng đến cảnh quan, Trưởng phòng Quản lý đô thị quận nói, đồ án được xây dựng với tiêu chí hạn chế tối đa tác động đến mặt nước, cây xanh. Thiết kế gần như giữ nguyên diện tích mặt nước, duy trì nguyên trạng cây xanh, chỉ bổ sung cây, hoa trang trí và chỉnh trang không gian cho đẹp, hiện đại hơn.
Để người dân và du khách có thể nghỉ ngơi thư giãn và xem nhạc nước gần bờ phía đường Trần Nhân Tông, sát hồ sẽ được xây bậc thềm ngắm cảnh.
Quảng trường mùa Thu giáp ngã tư phố Nguyễn Du – Quang Trung dành cho các hoạt động vui chơi. Nơi đây sẽ đặt hạng mục nhà quản lý, tượng nghệ thuật làm điểm nhấn.
Vị trí dự kiến đặt Nhà quản lý được đặt tấm biển công trình kỷ niệm 50 năm Giải phóng thủ đô, tiếp giáp hồ là nơi người dân có thể tập thể dục mỗi sáng.
Việc xây dựng thiết kế đô thị khu vực hồ Thiền Quang nằm trong Đề án không gian đi bộ hồ Thiền Quang và vùng phụ cận. Sau khi cải tạo, quận Hai Bà Trưng sẽ mở rộng phố đi bộ quanh hồ. Hiện một số hạng mục đã được sửa chữa, cải tạo theo đề án không gian đi bộ như cụm di tích ba chùa Thiền Quang, Quang Hoa, Pháp Hoa và nâng cấp cung Thanh niên tại khu bán đảo, dự kiến hoàn thành trong quý III.
Quảng trường mùa Đông (đoạn ngã tư Nguyễn Du – Trần Bình Trọng) là không gian chuyển tiếp giữa công viên ven hồ và cụm ba chùa Thiền Quang, Quang Hoa, Pháp Hoa. Tại đây, các hoạt động sẽ tĩnh hơn như chơi cờ, thể dục, câu cá. Hiện vị trí này đang bị chủ quán kê bàn ghế, che ô nhận chỗ kinh doanh cà phê.
Giữa quảng trường mùa Thu và mùa Đông dự kiến có các khu thể dục, quầy dịch vụ, góc sinh hoạt dưới tán cây, góc chơi cờ, khu vực câu cá tập trung, có quản lý… Khu này hiện khá nhếch nhác với nhiều quán trà đá trên vỉa hè, người dân câu cá, thả rông chó, phóng uế khắp nơi. Thi thoảng khách ngồi uống nước ngồi tràn xuống sát bờ kè của hồ.
Trong đồ án cải tạo, khu vực đài Công an Nhân dân hầu như giữ nguyên trạng với bồn hoa trang trí, không gian thoáng đãng.
Quận Hai Bà Trưng tổ chức lấy ý kiến nhân dân trong 30 ngày kể từ ngày đăng tải hồ sơ đồ án lên trang thông tin điện tử của quận và treo bản vẽ tại trụ sở UBND phường Nguyễn Du và Lê Đại Hành. Quận này đặt mục tiêu sau khi lấy ý kiến công chúng sẽ hoàn thiện đồ án để trình cấp thẩm quyền vào quý II và được thành phố thông qua năm nay.
Hồ Thiền Quang, từng mang tên là hồ Liên Thủy, tên tiếng Pháp là hồ Halais. Vào thời Pháp, hồ bị lấp dần để mở rộng các con phố. Đến những năm 1930, hồ mới ổn định diện mạo như bây giờ với diện tích khoảng 5 ha. Hà Nội hiện có một số quảng trường như: Ba Đình, Đông Kinh Nghĩa Thục, 1/5 ở cung văn hóa hữu nghị Việt – Xô và Cách mạng tháng Tám.
