(Nhiếp ảnh Hà Nội) Người ta cảm nhận mùa Thu nhờ có gió heo may còn mùa Xuân nhờ sắc thắm của hoa Đào. Hoa Đào tượng trưng cho sự ấm no, tươi trẻ, hạnh phúc đã gắn bó thân thiết với người Hà Nội trong không khí đón Xuân, đón Tết hàng ngàn năm. Xuân về, sắc Xuân đang chuyển mình phơi phới khắp nơi, từ xóm nghèo đến phố lớn gây một cảm xúc Xuân mãnh liệt trong mỗi người.
Nói đến Xuân, là phải nói đến thú chơi Đào ngày Tết của người Hà Nội nói riêng và người miền Bắc nói chung. Thú chơi Đào này không biết có tự bao giờ nhưng nay đã lan tỏa đến khắp mọi miền Tổ quốc, thậm chí còn lan sang tới cả trời “Tây”. Một thú chơi thanh tao, lịch lãm, giản đơn, nhưng cũng không kém phần cầu kỳ, tỷ mỷ. Thú chơi hoa Đào, cây cảnh ngày Tết không chỉ thể hiện sự tinh tế, nét văn hóa đẹp của tâm hồn người Việt Nam mà nó còn mang ý nghĩa tươi mát, dịu ngọt của mùa Xuân – mùa mang lại niềm vui, tài lộc đến cho mọi người.
Cứ mỗi độ Xuân sang, cỏ cây hoa lá lại đua nhau khoe sắc khắp nơi, ai nấy đều muốn trong nhà có cây Đào, cây Quất để trang hoàng nhà cửa, vừa có không khí ngày Xuân lại vừa như một sự cầu phúc cho gia đình sang năm mới thêm nhiều tài nhiều lộc như những cánh hoa Đào xinh tươi, cầu mong cho con cháu sum vầy như cây Quất đầy quả…
Nhiều người chỉ cần ra chợ hoa hay ra phố hoa Hà Nội trong những ngày giáp Tết đều có thể mua ngay được một cành Đào hoặc một cây Đào, cây Quất chơi Tết ưng ý, đẹp mắt. Số khác cầu kỳ hơn, họ đến tận vườn Đào Nhật Tân trước Tết vài tuần, có khi tới cả tháng để tìm cho được một cây Đào già, lâu năm, đẹp cả về gốc, dáng thế, hoa, nụ lẫn lá lộc… Đối với người dân miền Bắc, màu hồng thắm rực rỡ của hoa Đào không những tượng trưng cho ngày Tết, ngày Xuân, mà còn tượng trưng cho sự may mắn, thành đạt, hạnh phúc, ấm no. Những năm trước đây hầu hết người dân chỉ chơi cành Đào cắm vào lọ lục bình bày trên bàn thờ trong những ngày Tết. Nhưng gần đây, người chơi Đào Tết có xu hướng chơi cả cây nhiều hơn, đặc biệt là những cây Đào thế nguyên thủy, thế phụ tử, thế mẫu tử, thế huynh đệ, thế trực ngôn, thế huyền, còn có cả thế quân tử cùng mỹ nhân…
Nói đến Đào phải nói đến Nhật Tân – một làng Đào nổi tiếng khắp cả nước. Nhật Tân cách trung tâm Thủ đô Hà Nội 7km về phía Tây Bắc, nằm ven Hồ Tây, thuộc quận Tây Hồ – Hà Nội. Phía Đông giáp phường Tứ Liên, phía Đông Nam giáp phường Quảng An, phía Tây Nam giáp phường Xuân La, phía Tây và Tây Bắc giáp phường Phú Thượng, Đông Bắc giáp với sông Hồng. Tương truyền nghề trồng Đào Nhật Tân có từ trước Xuân Kỷ Dậu 1789. Sau khi đại thắng quân Thanh, Vua Quang Trung đã phái người đến Nhật Tân đem một cành hoa Đào về Phú Xuân tặng Ngọc Hân công chúa, báo tin thắng trận. Từ đó Làng Đào Nhật Tân ngày càng phát triển và thịnh vượng.
Đào Nhật Tân gồm nhiều giống khác nhau, trong đó chủ yếu là Đào Bích, Đào Phai và Đào Thất thốn. Đặc biệt hoa Đào Nhật Tân vừa đẹp lại vừa bền, có thể chơi trong thời gian dài, ít nhất là nửa tháng. Đào Nhật Tân có nhiều dăm ngắn, màu diệp lục hoặc nâu đỏ, nụ hoa mập được phân bố đều trên dăm hay còn gọi là cành nhỏ. Đào Bích Nhật Tân, hoa phải có màu đỏ thắm, nhụy vàng, mỗi bông có từ 16 cánh trở lên, cánh hoa dày. Kỹ thuật trồng Đào ở Nhật Tân thì khỏi chê, thân và hoa đẹp, bền đạt đến trình độ điêu luyện không nơi nào sánh kịp. Theo người già ở Nhật Tân cho biết: Muốn có được một cây Đào thế giá trị như vậy, người trồng Đào phải dày công uốn tỉa nhiều năm.
Một cây Đào thế được gọi là đẹp, ít nhất phải mất dăm năm chăm sóc trở lên. Cho dù Đào bích, Đào phai, Đào thất thốn hay Đào ta mà không được trồng ở đất Nhật Tân thì hoa Đào cũng kém sắc và có phần chóng tàn hơn. Người chơi Đào cầu kỳ thường chọn một cây Đào đích thực Nhật Tân, phù hợp với không gian nhà mình. Cây Đào phải nổi bật lên những đường nét đẹp tự nhiên, dáng thế phải đẹp, có hoa, nụ, lá lộc tươi tắn, lung linh, rực rỡ trong những ngày Tết thì cả năm đó mới làm ăn may mắn, phát tài phát lộc… Giờ đây Hà Nội có nhiều, rất nhiều loài hoa đẹp rực rỡ, lộng lẫy nhưng cho dù trong nhà có cắm bất cứ loài hoa gì đi chăng nữa mà không có hoa Đào thì người Hà Nội vẫn có một cảm giác thiếu vắng cái gì đó trong ngày Tết.
Hoa Đào có một vị trí rất đặc biệt trong lòng người dân đất Bắc còn Mai Vàng lại hết sức quan trọng đối với người phương Nam. Từ bậc cao sang quyền quý đến giới bình dân quanh năm lam lũ, Đào và Mai Vàng vẫn luôn là loài hoa không thể thiếu trong những ngày Tết Nguyên đán. Màu đỏ thắm hay phơn phớt hồng của hoa Đào, màu vàng rực rỡ của hoa Mai rất phù hợp với không khí tưng bừng, náo nức, vui tươi của ngày Tết, ngày Xuân. Đào và Mai được xem là những loài hoa thanh tao, xứng với chốn bồng lai, tiên cảnh.
Người xưa thường ví mỹ nhân như Đào như Mai: “mắt như thu thủy, má ửng hoa Đào, mình Mai vóc Liễu, uyển chuyển gót Sen”. Xuân về Tết đến, dù gió mưa, giá lạnh cũng không ngăn được Đào nở hoa. Tuy hoa mỏng manh nhưng cũng vô cùng mãnh liệt, đẹp dịu dàng nhưng thật phong ba, vượt qua mọi mưa nắng gió sương để đua nhau khoe sắc giữa mùa Xuân, hiến dâng vẻ đẹp cho đời. Đào, Mai Trắng hay Mơ, Mận… đều là các loài hoa đặc trưng cho ngày Tết Nguyên đán của miền Bắc thì Mai Vàng là đặc sản của miền Nam.
Mai vàng cũng rụng lá vào mùa Đông, thân, cành mềm mại hơn Đào. Hoa Mai Vàng mọc thành chùm, có cuống dài treo lơ lửng ở nách vệt cuống lá và hơi thưa. Hoa màu vàng, có mùi thơm thoang thoảng, e ấp, kín đáo. Mai Vàng nở rộ rực rỡ trong nắng Xuân, đặc biệt vào những ngày Tết cổ truyền. Đối với người dân miềm Nam, Mai Vàng – biểu tượng của niềm vui, hạnh phúc, tài lộc trong năm mới. Xuân sang Đào và Mai bừng nở khắp trong vườn nhà, trên cánh đồng đem đến những cung bậc cảm xúc khác nhau cho cả người trồng lẫn người chơi hoa.
Những tia nắng đầu Xuân hửng sáng đem lại sự ấm áp cho hoa, mang đến cho ta cảm giác ngọt ngào, lãng mạn. Buổi ban mai thường có thêm màu vàng tuyệt đẹp khiến Đào và Mai càng long lanh, lung linh hơn trong nắng nhẹ sau một đêm thấm đẫm sương Xuân. Năm nào cũng vậy, cứ vào những ngày giáp Tết các nhà nhiếp ảnh lại vác máy đi chụp hoa Đào từ sớm tinh mơ cho tới khi chiều tà. Những năm gần đây không chỉ các nhà nhiếp ảnh mà các nam thanh nữ tú cũng đua nhau đi chụp ảnh ngày Xuân.
Mùa xuân chẳng bao giờ cũ, có lẻ từ ngàn năm vẫn thế: Cây cối như bừng tỉnh dạy, đâm chồi nảy lộc, khắp nơi hoa lá cỏ cây đua nhau khoe sắc, những chú chim nhảy nhót hót ca trong nắng Xuân. Tôi đã đi qua nhiều mùa Xuân, từ tuổi thơ háo hức được mặc bộ áo quần mới và đón nhận tiền mừng tuổi của ông bà, cha mẹ trong ngày Tết cho đến sôi nổi, thiết tha của một trái tim phụ nữ đang rạo rực, khao khát yêu đương. Mùa Xuân, mùa của tình yêu, một tình yêu mãnh liệt, in đậm dấu ấn tâm hồn, lúc dạt dào, sôi nổi, lúc sâu lắng, dịu êm…
Những kỷ niệm đẹp của tuổi thơ, những ký ức cứ hiện lên khi tôi qua từng con phố, chúng trở nên đặc biệt hơn khi Xuân về. Những cung bậc cảm xúc mùa Xuân mãnh liệt và độc đáo cứ thay nhau ùa về. Trong khoảnh khắc đợi chờ Xuân lòng vang lên âm điệu tràn ngập, khát khao tình yêu đang rung lên hòa nhịp với gió Xuân. Mùa Xuân mang đến cho mỗi người sự bình yên, hạnh phúc. Mỗi dịp Tết Nguyên đán đến gần, tôi đều cảm nhận sự thiêng liêng, xốn xang. Xuân về mang theo hơi ấm của mùa Xuân khiến lòng lâng lâng, êm ái lỳ lạ. Thật tuyệt vời, mùa Xuân năm nào cũng đến mà tôi cứ ngỡ là Xuân đầu tiên trong đời và cảm nhận khoảnh khắc của mùa Xuân…
Trong cái khoảnh khắc giao thời của tiết trời vào Xuân, vạn vật dường như được tiếp thêm sức sống. Dọc phố, những hàng cây đang chìm trong giấc nồng bỗng khẽ đung đưa như chợt tỉnh giấc khi Xuân về. Những hạt mưa Xuân lất phất bay nhè nhẹ hòa cùng những cơn gió se se lạnh còn vương vất của mùa Đông đang ùa vào cửa sổ. Nhìn ra cửa sổ, bầu trời trong xanh, những đám mây trắng bồng bềnh như những que kẹo bông đang chơi đùa với gió. Ông Mặt Trời chiếu những tia nắng vàng rực rỡ, ấm áp, mượt mà xuống mặt đất. Khắp phố phường, những hàng cây trơ trụi lá không còn nữa, thay vào đó là những chồi non xanh tươi mơn mởn. Trên cành, những chú chim hót líu lo như muốn chào đón nàng Tiên Xuân.
Lang thang qua từng con phố nhỏ để tìm chút hương vị Xuân của những ngày giáp Tết, lòng bâng khuâng nhớ về Nhật Tân – làng Đào nổi tiếng của đất Hà thành, nơi đã để lại trong tôi nhiều xúc cảm tuyệt đẹp của đất trời ngày Xuân. Đến thăm vườn Đào Nhật Tân vào những ngày giáp Tết, ta mới cảm nhận rõ nét về mùa Xuân và không khí ngày Tết qua sắc màu rực rỡ mà thiên nhiên ban tặng. Tất cả quang cảnh tưng bừng náo nhiệt đó tạo nên một bức tranh Xuân thật tươi vui, nhộn nhịp, sống động, thanh bình, đầy thơ mộng đến nao lòng. Không khí phấn khởi, náo nức chuẩn bị đón Tết bao trùm khắp không gian. Mọi vật đều đổi thay. Khắp phố phường mọi người gặp nhau, cùng chúc nhau năm mới mạnh khỏe, may mắn, phát tài phát lộc, vạn sự như ý…
Những tiếng nô đùa, reo hò của lũ trẻ làm không khí ngày Xuân càng thêm tưng bừng, náo nhiệt. Ngày Xuân khiến mọi người thêm gần nhau hơn, thân thiện, vui tươi hơn, ấm áp hơn, hạnh phúc ngập tràn. Xuân về nhẹ nhàng, ấm áp, dịu ngọt và mê say, lòng xốn xang bởi sắc Đào tươi rói, bởi sắc tím ngan ngát, lãng mạn của Violet, bởi sắc vàng rực rỡ, lộng lẫy của hoa Cúc, hoa Mai… bỗng ta thấy trong mình đang trào dâng một nguồn cảm xúc tuyệt đẹp, mới mẻ, tinh khôi.
Xuân về, những làn gió mơn man lẫn chút giá lạnh của mùa Đông còn sót lại. Nhưng lòng tôi cảm nhận sự ấm áp lạ thường. Bên tai văng vẳng những tiếng cười, những lời chúc, những cuộc gặp gỡ, niềm vui cứ nối tiếp niềm vui, thật đầm ấm, thật hạnh phúc. Khẽ khàng đếm từng giọt mưa Xuân, cảm nhận từng hương vị mùa Xuân bất chợt nhận ra vẻ đẹp mơn man, nhẹ nhàng và thanh khiết của đất trời trong một sớm mùa Xuân. Vẻ trong trẻo của đất trời đã khiến lòng người như muốn tĩnh lặng hơn để cảm nhận trọn vẹn từng bước chân nhẹ nhàng, uyển chuyển của nàng Tiên Xuân đang ngập ngừng, e thẹn chạm ngõ. Nàng Tiên Xuân như một thiếu nữ đôi mươi còn chút bẽn lẽn, ngượng ngùng nhưng ánh mắt long lanh, trong trẻo, dịu ngọt đã làm óng ả cả trời Xuân.
Xuân về như được gặp người bạn tri kỷ khiến cả đất trời và lòng người đều thấy hạnh phúc rạo rực, xôn xao. Dường như Xuân sang đem theo làn gió mới êm ả thổi hồn vào vạn vật, thổi sinh khí vào lòng người, khơi dậy nguồn cảm xúc bất tận cho biết bao thế hệ văn nghệ sĩ. Xuân đến chợt khoe má hồng rạng rỡ của các thiếu nữ cùng những cánh hoa Đào tươi rói ngày Xuân khiến tôi có một cảm xúc thật khó tả. Trước giờ, tôi chỉ yêu vẻ đẹp nhẹ nhàng, hơi man mát buồn của mùa Thu mà chưa nhận ra được hương vị độc đáo của đất trời ngày Xuân. Xuân đến mang theo làn gió nhẹ dịu dàng, vị ngọt mát của những giọt sương mai… Mùa Xuân khiến vạn vật sinh sôi nẩy nở, cây cối đâm chồi nẩy lộc, ngàn vạn hoa đua nhau khoe sắc, ai nấy đều dâng tràn nhựa sống. Yêu hơn khoảnh khắc dịu êm, rạng rỡ giữa trời Xuân lóng lánh.
Mùa Xuân có sức mạnh thật mãnh liệt. Mùa Xuân mang đến cho nhân loại tình yêu, niềm tin và những hoài bão lớn lao trong cuộc sống. Mùa Xuân, mùa của tình yêu đôi lứa, hẹn hò. Họ sánh bước bên nhau cùng chung câu chuyện, tiếng cười vô cùng rạo rực, xốn xang hạnh phúc khiến những mệt nhọc, lo toan trong cuộc sống thường ngày đều tan biến vào không trung. Những thiếu nữ trong bộ áo dài truyền thống điểm tô thêm cho hương sắc mùa Xuân làm bâng khuâng, xao xuyến, lưu luyến lòng người khiến mùa Xuân trở nên thi vị hơn, đáng yêu hơn. Tất cả hòa quyện lại trở thành một phần không thể thiếu trong tình yêu, nỗi nhớ dành cho mùa Xuân.
Dường như đến hẹn lại lên, Xuân không chỉ về trên cỏ cây hoa lá mà Xuân còn về trong lòng mọi người mang đến tình yêu đẹp nhất, nguyên vẹn nhất. Hãy lắng nghe, lắng nghe giai điệu của mùa Xuân! Vâng, tôi đang lắng nghe, nghe từng hơi thở của mùa Xuân thật nhẹ nhàng dịu ngọt nhưng vô cùng mãnh liệt và tràn đầy sức sống. Yêu lắm, yêu lắm mùa Xuân ơi! Tôi thầm cảm ơn những làn gió Xuân khiến cuộc sống ngân lên những cảm xúc dâng trào và niềm hy vọng khát khao về khoảnh khắc bất tận của đất trời vào Xuân.
Bài: NSNA Tuyết Minh
