(Nhiếp ảnh Hà Nội) NSNA Nguyễn Đức Chỉnh, nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Hội Liên Hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội khóa 11, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhiếp ảnh Nghệ thuật Hà Nội khóa V, đã có nhiều cống hiến cho nền nhiếp ảnh Việt Nam nói chung và Hà Nội nói riêng trong nhiều năm qua.
NSNA Nguyễn Đức Chỉnh
Anh sinh năm 1945 tại Hà Nội và tốt nghiệp Trường đại học Bách khoa Hà Nội năm 1970. Sau khi tốt nghiệp anh được phân công công tác tại Phòng Kỹ thuật – Bộ Tư lệnh Công an Nhân dân Vũ trang năm 1971. Cho đến năm 1982 – 1986 anh được phân công về giảng dạy và làm Phó Hiệu trưởng Trường Dạy nghề số 11 Bộ Quốc phòng. Do đặc thù công việc, đơn vị đã trang bị cho anh chiếc máy ảnh để khi cùng đoàn đi kiểm tra các công trình ở các đơn vị vùng biên giới. Sẵn có trong mình tâm hồn nghệ sĩ nên những lúc rảnh rỗi, anh thường dạo quanh, ngắm những cảnh đẹp, hùng vĩ, rất thơ của quê hương đất nước. Cảnh đẹp khiến anh không thể cưỡng lại được, anh chụp vài tấm ảnh làm kỷ niệm nhưng nơi anh đã qua. Cứ như thế anh mê chụp ảnh lúc nào cũng chẳng hay.
Chùa Thầy
Do cùng có chung niềm đam mê nhiếp ảnh, lần đầu tôi đã gặp anh trong chuyến đi thực tế sáng tác của Hội Nhiếp ảnh Nghệ thuật Hà Nội tại Tĩnh Gia, Thanh Hóa ở thập kỷ 90 của thế kỷ XX. Đoàn chúng tôi có hơn 20 nghệ sĩ do cố NSNA Tạ Hải làm trưởng đoàn và NSNA Nguyễn Đức Chỉnh làm Phó Trưởng đoàn. Chuyến đi tuy ngắn nhưng đầy ắp những kỷ niệm đẹp trong mỗi thành viên của đoàn. Chúng tôi tới biển Hải Hòa thuộc huyện Tĩnh Gia, Thanh Hóa lúc đã quá trưa. Lúc bấy giờ ở Tĩnh Gia không có mấy khách sạn và dịch vụ hầu như không có. Biển Hải Hòa thật êm đềm, hoang sơ như cái tên của nó. Chúng tôi tỏa ra khắp nơi, mỗi người mỗi góc để tìm cho mình một góc chụp. Trong khi chúng tôi đi chụp ảnh thì cố nghệ sĩ Tạ Hải và nghệ sĩ Nguyễn Đức Chỉnh đi lo bữa ăn và tìm nơi cho đoàn nghỉ đêm. Rất khó với một nơi gần như chưa có dịch vụ, cuối cùng chúng tôi cũng được ăn tại một quán ăn nhỏ và nghỉ đêm tại một nhà nghỉ bình dân. Hôm sau các anh lại liên hệ với ban lãnh đạo xưởng cá lớn để chúng tôi được chụp ảnh các cảnh lao động và sinh hoạt của người dân vùng biển nơi đây.
Tuần tra biên giới
Chính chuyến đi thực tế sáng tác lần ấy tôi rất ấn tượng và ngưỡng mộ tinh thần trách nhiệm của các anh. NSNA Nguyễn Đức Chỉnh là một người hòa đồng, dễ mến, nhiệt huyết với nghề và rất có trách nhiệm với công việc ở mọi cương vị; đặc biệt ở cương vị Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật Hà Nội khóa V, nhiệm kỳ 2011 – 2015… Công việc cùng niềm đam mê nhiếp ảnh của anh đã đưa anh đến nhiều miền của Tổ quốc. Các tác phẩm của anh thật êm đềm, sống động, đậm chất thơ và cũng rất gần gũi với cuộc sống đời thường. Anh đi nhiều và thu vào ống kính của mình biết bao những danh lam thắng cảnh trên khắp mọi miền đất nước. Do đặc thù công tác nên anh có điều kiện chụp nhiều ảnh về các hoạt động của lực lượng vũ trang. Không chỉ có thế, anh còn chụp các lễ hội văn hóa truyền thống, chân dung trong cuộc sống và lao động sản xuất rất đỗi thân thương của 54 dân tộc anh em.
Lớp học miền núi
Ngoài niềm đam mê cầm máy, nghệ sĩ Nguyễn Đức Chỉnh còn gắn bó thân thiết, nhiệt tình với phong trào nhiếp ảnh, với anh em đồng nghiệp ở cương vị Trưởng ban Phong trào – Hội viên. Anh luôn dẫn dắt, sẻ chia những kinh nghiệm về nhiếp ảnh cho lớp trẻ và những người mới bước vào nghề. Anh tận tình chỉ bảo từng ly từng tý cho đến khi người đó hiểu mới thôi. Cuộc đời hoạt động nhiếp ảnh và tấm lòng cởi mởi, thân thiện của anh không chỉ được nhiều anh em, bạn bè yêu mến mà còn được thể hiện qua các tác phẩm của anh.
Ngày Khai mạc triển lãm năm 1999
Nhớ lại những năm chập chững đến với nhiếp ảnh, NSNA Nguyễn Đức Chỉnh vẫn thầm cám ơn cố NSNA Phạm Thành, một trong những “cao thủ” về buồng tối của ảnh đen trắng đã phóng ảnh đen trắng cho anh; cảm ơn các lab ảnh mầu Nguyên Cầu, Minh Tùng luôn phóng ảnh màu rất đẹp, nơi anh thường đến in ảnh. “Tôi cũng luôn nhớ và mang ơn Câu lạc bộ Nhiếp ảnh nghệ thuật Hà Nội, nơi tôi sinh hoạt và trưởng thành về nhiếp ảnh. Tôi cũng chân thành cảm ơn các chiến hữu như Phùng Thanh Hùng, Trần Thắng, Quốc Trường, Bùi Hà, Sơn râu và nhiều thành viên khác nữa. Và cũng không thể không nói tới người bạn đời chịu thương chịu khó và đã luôn sát cánh cùng tôi, động viên, khích lệ tôi trong mọi công việc kể cả niềm đam mê nhiếp ảnh… để tôi có được thành công như hôm nay” – NSNA Nguyễn Đức Chỉnh chia sẻ.
Có một kỷ niệm mà đến giờ NSNA Nguyễn Đức Chỉnh vẫn nhớ như in đó là năm 1998 – 1999 khi anh tham dự triển lãm ảnh chủ đề “Cảm xúc Hà Nội” do Đại sứ quán Australia tổ chức tại khách sạn Sofitel từ ngày 29/4/1999 đến hết ngày 15/5/1999.
“Ngày khai mạc triển lãm “Cảm xúc Hà Nội” có cả cố nhà thơ Cù Huy Cận, cố NSNA Lê Phức, cố NSNA Mai Nam, cố NSNA Đỗ Huân, cố NSNA Văn Bảo, NSNA Vũ Huyến và đông đảo anh chị em hội viên… Phía chủ nhà có ngài Rober, Tổng Giám đốc cùng phu nhân và một số cán bộ đến dự… Năm đó tôi may mắn được giải Nhất và giải Đăc biệt và phần thưởng là ba ngày đêm nghỉ dưỡng tại khách sạn Sofitel cùng gia đình. Ngày hôm ấy quả thật rất vui, rất đáng nhớ không chỉ đối với tôi mà cả gia đình tôi. Đó là một kỷ niệm đẹp với nhiều cung bậc cảm xúc trong đời.” – NSNA Nguyễn Đức Chỉnh vui vẻ kể lại mà không giấu nổi nét mặt đầy tự hào.
Vợ chồng NSNA Nguyễn Đức Chỉnh trong ngày Khai mạc triển lãm
Bên cạnh giải Nhất cuộc thi ảnh do Đại sứ quán Australia tổ chức năm 1998 với tác phẩm “Lớp học miền núi”; giải Đặc biệt cuộc thi ảnh do Đại sứ quán Australia tổ chức năm 1998 – 1999 với tác phẩm “Vui mở đường”, trong suốt nhiều năm qua NSNA Nguyễn Đức Chỉnh còn được nhận: 11 giải B của Ủy ban toàn quốc các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam; giải đồng hạng Văn học Nghệ thuật Thủ đô của Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội; ba giải Nhì của Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật Hà Nội; một Giải A, một giải B, hai giải C ảnh xuất sắc của Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam; giải Nhất cuộc thi ảnh Bảo vệ môi trường của Bộ Giáo dục và đào tạo… Anh cũng đã đạt được nhiều danh hiệu như: E.VAPA (NSNA xuất sắc), ES.VAPA (NSNA có công) và Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp phát triền Nhiếp ảnh nghệ thuật Việt Nam do Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam phong tặng. Anh còn là thành viên Liên đoàn Nhiếp ảnh nghệ thuật Quốc tế A.FIAP.
Vui mở đường
Có thể nói, có được sự thành công như hôm nay, NSNA Nguyễn Đức Chỉnh đã say mê, sáng tạo với góc nhìn tinh tế, sống động của người cầm máy trong suốt nhiều năm với niềm đam mê. Anh đã để lại cho đời, cho các thế hệ mai sau nhiều tác phẩm có chất lượng vươn tới giá trị chân – thiện – mỹ.
Bài: NSNA Tuyết Minh
Ảnh: NSNA Nguyễn Đức Chỉnh
